100 χρόνια από τον Οκτώβρη του 1917. Η σοσιαλιστική επανάσταση μας εμπνέει, μας διδάσκει και μας οδηγεί.

Veröffentlicht am 4. November 2017 von prolrevol

Θέμα 2^ο: Οκτωβριανή Επανάσταση.

100 χρόνια από τον Οκτώβρη του 1917. Η σοσιαλιστική επανάσταση μας εμπνέει, μας διδάσκει και μας οδηγεί.

IA*RKP (Πρωτοβουλία για την οικοδόμηση ενός επαναστατικού κομμουνιστικού κόμματος) Αυστρία (Οκτόβρης2017)

Η Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν ένα άλμα προς τα εμπρός για την ιστορία της ανθρωπότητας και σφράγισε τα γεγονότα του 20^ου αιώνα, γιατί δεν επέφερε ριζικές αλλαγές μόνο στη Ρωσία. Το αστικοδημοκρατικό της περιεχόμενο ήταν: εξάλειψη των κοινωνικών συνθηκών της χώρας από τις μεσαιωνικές δομές, τη δουλοπαροικία και τη φεουδαρχία. Συν τοις άλλοις έδωσε σε ολόκληρη την ανθρωπότητα την προοπτική για τη δυνατότητα ένας νέου κόσμου. Η Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση έδειξε την ικανότητα των εργαζόμενων που βρίσκονται στην εξουσία, να οικοδομήσουν πάνω στα συντρίμμια της παλιάς κοινωνίας και με την δικτατορία του προλεταριάτου μια νέα σοσιαλιστική κοινωνία ελεύθερη από την καπιταλιστική καταπίεση και εκμετάλλευση. Αυτό το εξαιρετικό βήμα στην ιστορία της ανθρωπότητας, το οποίο έγινε από τους Μπολσεβίκους υπό την ηγεσία του Λένιν, που κατορθώθηκε μέσα από τον σκληρό ιδεολογικό και πολιτικό αγώνα καθώς και την κοπιαστική οργανωτική δουλειά, ήταν αποτέλεσμα μιας στρατηγικής προσέγγισης της επανάστασης: της σωστής αντιμετώπισης του ζητήματος της πολιτικής εξουσίας ως πρωταρχικό ζήτημα της επανάστασης, συνδεδεμένο με τις σωστές λύσεις σε ζητήματα τακτικής, που έχουν –και τα δυο- μεγάλη σημασία για την καθοδήγηση των μαζών. Αυτό σημαίνει: η σύνδεση της μαρξιστικής θεωρία και πράξης βασίζεται στην υλιστική αντίληψη της ιστορίας, τους νόμους της κοινωνικής εξέλιξης της κάθε χώρας καθώς και την εντατική μαζική πολιτική δουλειά στους καταπιεσμένους, πριν απ’ όλα στην εργατική τάξη. Διότι αυτή είναι το επαναστατικό υποκείμενο σε μια καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική κοινωνία, όπως ήταν η Ρωσία του 1917. Η Οκτωβριανή Επανάσταση σφράγισε επίσης και τα επόμενα γεγονότα του 20^ου αιώνα: τους δύο ιμπεριαλιστικούς πολέμους, τη συντριβή του φασισμού από τον Κόκκινο Στρατό της Σοβιετικής Ένωσης υπό την ηγεσία του Στάλιν, τις επαναστάσεις και τις εξεγέρσεις στις αποικίες και στις εξαρτημένες χώρες κυρίως στην Κίνα και στις ιμπεριαλιστικές μητροπόλεις (όπως τη δεκαετία του ‘20 και του ‘30, αλλά και το 1968).

Η Οκτωβριανή Επανάσταση ανατίναξε τη μεγάλη φυλακή των λαών της τσαρικής Ρωσίας, αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα στο δρόμο προς την πλήρη ισότητα των γυναικών και εγγυήθηκε στα καταπιεσμένα έθνη, όπως επίσης και στις εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες, το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Η Οκτωβριανή Επανάσταση και τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης μας δείχνουν ότι και σήμερα δεν υπάρχει εναλλακτικός δρόμος πέρα από την σοσιαλιστική επανάσταση και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου ενάντια στη δικτατορία των νεοφιλελεύθερων οικονομικών μονοπωλίων. Ο Οκτώβρης του 1917 ήταν και είναι ένας φωτεινός φάρος για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας από το ζυγό του καπιταλισμού, τους αντιδραστικούς και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.

Στα εκατό χρόνια που περάσανε η μπουρζουαζία προσπάθησε ξανά και ξανά να αμαυρώσει και να κατασυκοφαντήσει, με στρατιωτική επιθετικότητα και με κάθε είδους συνομωσίες, άμεσες ή έμμεσες, με μια ευρεία εκστρατεία αντικομουνιστικής προπαγάνδας, την υπόσταση της σοσιαλιστικής Σοβιετικής Ένωσης (1917-1956) υπό την ηγεσία του Λένιν και μετέπειτα του Στάλιν. Η αντίδραση παρουσιάζει τον σοσιαλισμό ως απάνθρωπο και εγκληματικό. Ωστόσο, οι συνειδητοποιημένοι επαναστάτες και τα προοδευτικά στοιχεία της εργατικής τάξης κρατάνε σφιχτά τη σημαία της Οκτωβριανής επανάστασης και στα διδάγματά της, στα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Από την άλλη, εκατό χρόνια μετά, η κατάσταση έχει δυσκολέψει και έχει εξελιχθεί προς όφελος της μπουρζουαζίας, που σημαίνει: μια αδύναμη ανάπτυξη του εργατικού κινήματος και της ταξικής πάλης, καθώς και μια επιθετική επέλαση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και οικονομίας ενάντια στους εργαζόμενους και τους καταπιεσμένων λαούς και τα καταπιεσμένα έθνη. Παρά τις ήττες και τα χτυπήματα που υπέστη το εργατικό και το κομμουνιστικό κίνημα, το άμεσο καθήκον των κομμουνιστικών δυνάμεων και των συμμάχων τους είναι η οικοδόμηση ενός κομμουνιστικού κόμματος, έτσι ώστε το ενεργό επαναστατικό υποκείμενο να μπορεί να δράσει προς όφελος της εργατικής τάξης στην τρέχουσα διαδικασία της ταξικής πάλης σε περίπτωση όξυνσης των δομικών και επαναλαμβανόμενων κρίσεων και να εναντιωθεί στο δυνητικό κίνδυνο του ανερχόμενου φασισμού.

Τα διδάγματα της Οκτωβριανής Επανάστασης δεν είναι αφηρημένα και ιστορικά ξεπερασμένα, ούτε η γνώση αυτή έχει σχέση μόνο με τη Ρωσία εκείνης της εποχής, όπως προσπαθούν κάποιοι να πείσουν αλλοιώνοντας τη σημασίας τους. Αντίθετα, είναι πιο επίκαιρα παρά ποτέ, φωτίζουν τον δρόμο μας στα ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η εργατική τάξη, ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν στις καινούργιες συνθήκες. Παρότι το παγκόσμιο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα άλλαξε ποσοτικά, παρέμεινε σε γενικές γραμμές ποιοτικά το ίδιο σε περιεχόμενο. Προσπαθούμε, όσο μας το επιτρέπουν τα πλαίσια της σημερινής εκδήλωσης, να ξεχωρίσουμε τα σημαντικότερα και τα ζωντανά ακόμα στοιχεία της Οκτωβριανής Επανάστασης και να εμβαθύνουμε την κριτική μας.

Το πρώτο στοιχείο, που είναι σημαντικό και για περαιτέρω αναλύσεις, είναι το αστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα που εξακολουθεί να υπάρχει και είναι σε όλους τους τομείς αντιδραστικό. Αναρωτιόμαστε μήπως αυτό το σύστημα, το οποίο ο Λένιν περιγράφει στο βιβλίο του «Ο ιμπεριαλισμός το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», στη βάση των οικονομικών και πολιτικών αλλαγών που έγιναν στο καπιταλιστικό σύστημα από τον ελεύθερο ανταγωνισμό στον μονοπωλιακό καπιταλισμό, και το οποίο ορίστηκε επιστημονικά ως η αρχή μιας νέας εποχής, δηλαδή του ιμπεριαλισμού, αν τελικά αυτή η άποψη είναι ήδη ξεπερασμένη και τελειωμένη υπόθεση.

Εμείς λέμε όχι. Τα βασικά στοιχεία, τα οποία ο Λένιν στο βιβλίο του περιγράφει σαν χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ιμπεριαλισμού, παραμένουν επίκαιρα και καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις της εποχής μας. Σε αυτά βασίζονται οι δικές μας μαρξιστικές-λενινιστικές αναλύσεις της κοινωνίας μας. Εδώ δε θέλουμε να μπούμε σε επί μέρους αναλύσεις – αναλυτικά δείτε π.χ. στην προλεταριακή επανάσταση αριθ. 70/2017. Θεωρούμε ότι η εποχή στην οποία βρισκόμαστε σήμερα εξακολουθεί και είναι η εποχή του ιμπεριαλισμού και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Μπορεί κάποιοι ψευτομαρξιστές να θεωρούνε απαρχαιωμένη τη λενινιστική θεωρία για τον ιμπεριαλισμό, όμως αυτά που μας προτείνουν δεν είναι τίποτα περισσότερο από κάποια προγράμματα που δεν ξεφεύγουν από τα πλαίσια μιας μεταρρύθμιση του υπάρχοντος συστήματος. Πέρα από εκείνους που κριτικάρουν το σύστημα υπάρχουν και οι επιθετικοί αντιδραστικοί υποστηρικτές του, όπως ο Φουκουγιάμα, ο Χάντιγκτον και ΣΙΑ, οι οποίοι εξυμνούν το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα και δικαιολογούν τους πολέμους που πηγάζουν από αυτό το σύστημα, την εκμετάλλευση, την αθλιότητα, την φτώχια και πολλές άλλες κοινωνικές αδικίες, όπως επίσης και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Και τα δύο ρεύματα έχουν τον ίδιο στόχο, την προστασία του υπάρχοντος καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος και την καταπολέμηση κάθε είδους επαναστατικής αλλαγής.

Το δεύτερο στοιχείο, είναι το ζήτημα της ζύμωσης και της οικοδόμησης της ταξικής οργάνωσης. Ο Λένιν στον πρόλογο του «Τι να κάνουμε;» γράφει: «Το κύριο θέμα οφείλει να έχει τρία ζητήματα: Το ζήτημα του χαρακτήρα και του βασικού περιεχομένου της πολιτικής μας ζύμωσης, το ζήτημα των οργανωτικών μας καθηκόντων, το ζήτημα του σχεδίου για την ταυτόχρονη και από διάφορες πλευρές προσπάθειας συγκρότησης μιας μαχητικής πανρωσικής οργάνωσης».

Υπό το φως του παραπάνω διδάγματος του Λένιν και στη βάση των εμπειριών της Οκτωβριανής Επανάστασης είμαστε σε θέση, ακόμη και σήμερα να αντιπαρατεθούμε στις δεξιές και αριστερές οπορτουνιστικές και ρεβιζιονιστικές απόψεις, στη θεοποίηση του αυθόρμητου, στην υποτίμηση της θεωρίας και της οικοδόμησης μιας επαναστατικής οργάνωσης, στην άρνηση της αναγκαιότητας μιας βίαιης επανάστασης, το οποίο είναι σύνηθες στους κόλπους της «αριστεράς».

Έχοντας υπόψη τη σημερινή κατάσταση –την αντικειμενική στασιμότητα-οπισθοχώρηση του εργατικού κινήματος και στον υποκειμενικό παράγοντα την ανυπαρξία ενός επαναστατικού εργατικού κόμματος, όπως επίσης την προδοσία, την αποστασία και τη μετατροπή πολλών πρώην αριστερών και κομμουνιστών σε θιασώτες της αστικής δημοκρατίας γενικώς, και τη συνεχή αύξηση των αντιδραστικών εθνικιστικών και ισλαμιστικών ρευμάτων στα εξαρτημένα και νεοαποικιακά κράτη, οι ιμπεριαλιστές και οι λακέδες τους οξύνουν την καταστολή ενάντια στις αριστερές και κομμουνιστικές δυνάμεις. Απλώνουν χείρα βοηθείας στη δημιουργία του πολιτικού Ισλάμ που εμφανίζεται με διάφορες μορφές, όπως οι Ταλιμπάν, οι Αλ Κάιντα ή το ΙSIS κλπ. … Εν όψει αυτής της κατάστασης οι κομμουνιστικές και προοδευτικές δυνάμεις του εργατικού κινήματος σε όλο τον κόσμο έχουν το καθήκον, περισσότερο παρά ποτέ, να ανατρέξουν στα γραπτά του Λένιν, όπως στο «Τι να κάνουμε;» ή στο «Δύο τακτικές της σοσιαλδημοκρατίας στη δημοκρατική επανάσταση» όπως επίσης στο «Ένα βήμα εμπρός δύο βήματα πίσω» και να αντλήσουν διδάγματα. Αποτελούν εξάλλου το απόσταγμα της πολύχρονης ζύμωσης και οργανωτικής δουλειάς, της λήψης σωστών αποφάσεων και της σωστής τακτικής, και σχηματίζουν τις θεωρητικές και ιδεολογικές βάσεις των σοσιαλδημοκρατών της εποχής, οι οποίες οδήγησαν στην επιτυχία της αστικο-δημοκρατικής και της μετέπειτα σοσιαλιστικής Οκτωβριανής Επανάστασης. Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά μπορούμε στην σημερινή κατάσταση να τα χρησιμοποιήσουμε δημιουργικά, που είναι φυσικά πιο πολύπλοκη και πολύμορφη.

Το τρίτο στοιχείο, και μάλιστα ένα από τα πιο σημαντικά διδάγματα της Οκτωβριανής Επανάστασης είναι η απάντηση που έδωσε στο ζήτημα του κράτους και της επανάστασης, που συνδέεται με το ερώτημα της πολιτικής εξουσίας. Ο Λένιν στον πρόλογο της δεύτερης έκδοση του «Κράτος και Επανάσταση», τον Αύγουστο του 1917, αναφέρει: «Το ζήτημα λοιπόν της σχέσης της σοσιαλιστικής επανάστασης του προλεταριάτου με το Κράτος δεν έχει μόνο μια πρακτική πολιτική σημασία, αλλά έχει σημασία και ως ένα ιδιαίτερα άμεσο ζήτημα του σήμερα, ως ένα ζήτημα αποκάλυψης-διαπαιδαγώγησης των μαζών για το τι απαιτείται για την απελευθέρωσή τους από τον ζυγό του καπιταλισμού στο προσεχές μέλλον». Η παραχάραξη-αλλοίωση της μαρξιστικής θεωρίας για το ζήτημα του κράτους συνεχίζεται και σήμερα, ακριβώς όπως και πριν από εκατό χρόνια από τον Κάουτσκι και άλλους οπορτουνιστές. Κάποιοι κατ’ όνομα μόνο αριστεροί και κομμουνιστές υποστηρίζουν, ακόμη και σήμερα, ότι το κράτος σε μια «νεοφιλελεύθερη κοινωνία» έχει μετατραπεί σε κάτι το ουδέτερο, στέκεται πάνω από τις τάξεις για να «διατηρεί την τάξη» χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Εξισώνουν το κράτος με την εκάστοτε κυβέρνηση διαφορετικών μερίδων της μπουρζουαζίας, που έρχονται και παρέχονται κάθε τέσσερα χρόνια. Οι κυβερνήσεις αυτές είναι μόνο η εμπροσθοφυλακή της μπουρζουαζία, ενώ στα παρασκήνια το χρηματιστικό κεφάλαιο παίρνει τις σημαντικές αποφάσεις. Βάζουν τις διαμαρτυρίες της κοινωνίας των πολιτών στη θέση της ταξικής πάλης και επομένως αρνούνται τον ρόλο της εργατική τάξη ως τάξη για τον εαυτό της. Κατά συνέπεια δεν βάζουν στο στόχαστρό τους το κράτος, περιορίζουν τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες στα πλαίσια του αστικο-δημοκρατικού κοινοβουλευτισμού, χρησιμοποιούν τους μαζικούς αγώνες προς όφελος των εκάστοτε αστικών κομμάτων. Ένα καλό παράδειγμα είναι οι εκλογές της 15^ης του Οκτώβρη στην Αυστρία.

Η Οκτωβριανή Επανάσταση έχει όμως τελικά αποδείξει ότι το κράτος είναι ένα προϊόν των ανειρήνευτων ταξικών αντιθέσεων. Ότι είναι μια ειδική μορφή-οργάνωση ένοπλων ανθρώπων, δηλαδή η αστυνομία, ο στρατό, η δικαιοσύνη κ.ο.κ., ένα εργαλείο για την εκμετάλλευση των καταπιεσμένων τάξεων. Ότι το κράτος μπορεί μονάχα να συνθλιβεί από μια βίαιη επανάσταση. Όπως έγραψαν και οι Μαρξ και Ένγκελς το 1871 μετά τα διδάγματα για την Παρισινή Κομμούνα στον εμφύλιο της Γαλλίας: «Η Κομμούνα απέδειξε ότι δεν μπορεί η εργατική τάξη να πάρει στα χέρια της την έτοιμη κρατική μηχανή και να τη βάλει σε κίνηση για τους δικούς της σκοπούς».

Η αστική επανάσταση του Φλεβάρη του 1917 π.χ. νίκησε το τσαρικό καθεστώς, αλλά διατήρησε το αστικό κράτος μαζί με όλους τους μηχανισμούς και συνέχισε τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την κατοχή ξένου εδάφους. Ήταν η Σοσιαλιστική Οκτωβριανή Επανάσταση, στηριζόμενη στους εργάτες, τους αγρότες και τους στρατιώτες, που συνέτριψε το αστικό κράτος με την ένοπλη εξέγερση και εγκαθίδρυσε τη δικτατορία του προλεταριάτου, που έδωσε ένα τέλος στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και άνοιξε το δρόμο για μια σοσιαλιστική κοινωνία.

Το τέταρτο στοιχείο, είναι η ιδεολογική πάλη και το σύνθημα ενάντια στον ιμπεριαλιστικό και αντιδραστικό πόλεμο. Η νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης ήταν και αποτέλεσμα ενός επίμονου αγώνα των Μπολσεβίκων με ηγέτη τον Λένιν ενάντια σε διάφορες αποχρώσεις του οπορτουνισμού και του ρεβιζιονισμού, τόσο στο εσωτερικό του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Ρωσία όσο και διεθνώς. Ο Λένιν τον Οκτώβρη του 1916 αναφέρει στο κείμενό του «Ο ιμπεριαλισμός και η διάσπαση του σοσιαλισμού» τα εξής: «Υπάρχει άραγε σχέση ανάμεσα στον ιμπεριαλισμό και τη φοβερά αποτρόπαιη νίκη που πέτυχε ο οπορτουνισμός (με τη μορφή του σοσιαλσωβινισμού) ενάντια στο εργατικό κίνημα της Ευρώπης;» Οι αγώνες των Μπολσεβίκων στο ζήτημα αυτό δείχνει, ότι αν δεν καταλάβουμε τις οικονομικές ρίζες αυτού του φαινομένου, δεν εκτιμήσουμε την πολιτική και κοινωνική τους σημασία δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε προς τα εμπρός στην επίλυση των πρακτικών προβλημάτων του κουμμουνιστικού κινήματος και της επερχόμενης κοινωνικής επανάστασης. Σε επόμενη ανάλυση ο Λένιν δείχνει: «ότι το κεφάλαιο στις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες πέτυχε, με την κατάκτηση των αποικιών, τη μεγιστοποίηση των κερδών κλπ., και με το χρηματιστικό κεφάλαιο, να δημιουργήσει ένα ευρύ και σταθερό στρώμα εργατικής αριστοκρατίας». (Λένιν, Θέσεις για τα καθήκοντα του 2^ου Συνέδριου της Κομμουνιστικής Διεθνούς). Αυτή η μειοψηφία της εργατικής τάξης είναι η πηγή του οπορτουνισμού μέσα στην ίδια την εργατική τάξη, που προπαγανδίζει την ενότητα με την μπουρζουαζία και στέκεται έτσι απέναντι στο το ίδιο το προλεταριάτο, ενάντια στις εκμεταλλευόμενες μάζες και στους καταπιεζόμενους λαούς. Αυτό το στρώμα προσπαθεί μέσω της προπαγάνδισης του σοβινισμού και του ρεφορμισμού να αποτρέψει την εργατική τάξη από την επανάσταση. Γι’ αυτό το λόγο είναι αδύνατη, και σήμερα, χωρίς έναν συστηματικό αγώνα εναντίον της εργατικής αριστοκρατίας και της ιδεολογίας της, η προετοιμασία για την ηγεμονία της εργατικής τάξης και του αγώνα για την δικτατορία του προλεταριάτου.

Τέλος, η Οκτωβριανή Επανάσταση οδήγησε στον τερματισμό του ιμπεριαλιστικού πολέμου, που αποτελεί σήμερα όπως και τότε χαρακτηριστικό γνώρισμα του χρηματιστηριακού κεφαλαίου που ρίχνει τους λαούς του πλανήτη στην αθλιότητα, στη φτώχια και στην προσφυγιά. Το σύνθημα της Οκτωβριανής Επανάστασης για «μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε εμφύλιο πόλεμο» είναι σε αντίθεση με τον ραφιναρισμένο σοβινισμό και τα πασιφιστικά ψέματα της 2^ης και δυόμιση Διεθνούς η μόνη αλήθεια. Όπως λέει ο Λένιν: «Ας μετατρέψουμε αυτόν τον πόλεμο μεταξύ δουλοκτητών για το μοίρασμα της λείας, σε πόλεμο των δούλων όλων των εθνών ενάντια στους δουλοκτήτες κάθε εθνικότητας».(με αφορμή την τέταρτη επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης). Μετά την πτώση του τσαρικού καθεστώτος και τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης το 2^ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ αποφάσισε να εκδώσει διάταγμα για την ειρήνη και απαιτεί απ’ όλους τους λαούς που εμπλέκονται στον πόλεμο και τις κυβερνήσεις τους να ξεκινήσουν διαδικασίες για μια δημοκρατική ειρήνη. Η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 είναι και παραμένει η αφετηρία για τη μετάβαση του καπιταλισμού στον σοσιαλισμό στον κόσμο. Οι άνθρωποι υπάρχουν εδώ και περίπου 1 εκατομμύριο χρόνια. Θα φτάσει η στιγμή όπου η εποχή των ταξικών κοινωνιών, οι οποίες υπάρχουν εδώ και 5 χιλιάδες χρόνια, θα τελειώσει. Τα εκατό χρόνια δεν είναι τίποτα!

Οκτώβρης 2017